Identifikacija značajnih pritisaka i procena uticaja ispuštanja otpadnih voda na kvalitet vode reke Krivaje
Bočna strana članka
Glavni sadržaj članka
Apstrakt
Procena uticaja ispuštanja otpadnih voda je proces koji pomaže da se razume i oceni veličina rizika kao i verovatnoća da dođe do rizika. U radu je primenjen analitički okvir analize pritisaka i uticaja na reku Krivaju. Za procenu uticaja korišteni su podaci o izvoru i značaju pritisaka zagađenja iz koncentrisanih izvora i podaci o stanju vodotoka dobijeni na osnovu monitoringa. Kako bi se uzelo u obzir kumulativno opterećenje izvršen je proračun maksimalnog opterećenja koje reka može da primi, a da ne dođe do narušavanja njenog kvaliteta. Analize količine i kvaliteta otpadnih voda ukazuju na značajne pritiske svih zagađivača, zbog prekoračenja graničnih vrednosti emisije, pre svega biološke potrošnje kiseonika i amonijaka. Većina pokazatelja kvaliteta vode reke Krivaje prekoračuju zahte-vane vrednosti za dobar status. U slučaju parametara kiseoničnog režima i nutrijenata prekoračenje je veće od deset puta, te oni spadaju u parametre visokog rizika. Emitovano opterećenje iz koncentrisanih izvora je veće od prihvatne moći recipijenta pri svakom od merenih proticaja (pri maksimalnom izmerenom protoku opterećenje je 3 puta veće za organske materije i 11 puta za azot). Na osnovu sprovedenog monitoring programa i procene rizika ustanovljeno je da je Krivaja verovatno pod rizikom od nepostizanja zahtevanog kvaliteta vode.
Detalji članka
Broj časopisa
Rubrika
Kada je rukopis prihvaćen za objavlјivanje, autori prenose autorska prava na izdavača. U slučaju da rukopis ne bude prihvaćen za štampu u časopisu, autori zadržavaju sva prava.
Na izdavača se prenose sledeća prava na rukopis, uklјučujući i dodatne materijale, i sve delove, izvode ili elemente rukopisa:
- pravo da reprodukuje i distribuira rukopis u štampanom obliku, uklјučujući i štampanje na zahtev;
- pravo na štampanje probnih primeraka, reprint i specijalnih izdanja rukopisa;
- pravo da rukopis prevede na druge jezike;
- pravo da rukopis reprodukuje koristeći fotomehanička ili slična sredstva, uklјučujući, ali ne ograničavajući se na fotokopiranje, i pravo da distribuira ove kopije;
- pravo da rukopis reprodukuje i distribuira elektronski ili optički koristeći sve nosioce podataka ili medija za pohranjivanje, a naročito u mašinski čitlјivoj/digitalizovanoj formi na nosačima podataka kao što su hard disk, CD-ROM, DVD, Blu-ray Disc (BD), mini disk, trake sa podacima, i pravo da reprodukuje i distribuira rukopis sa tih prenosnika podataka;
- pravo da sačuva rukopis u bazama podataka, uklјučujući i onlajn baze podataka, kao i pravo prenosa rukopisa u svim tehničkim sistemima i režimima;
- pravo da rukopis učini dostupnim javnosti ili zatvorenim grupama korisnika na osnovu pojedinačnih zahteva za upotrebu na monitoru ili drugim čitačima (uklјučujući i čitače elektonskih knjiga), i u štampanoj formi za korisnike, bilo putem interneta, onlajn servisa, ili putem internih ili eksternih mreža.
Kako citirati
Reference
C.S. Gilbert, A.T. Wendy, Watershed scale assessment of nitrogen and phosphorus loadings in the Indian River Lagoon Basin, Florida, Environ. Manage. 67 (2003) 363–372.
P.S. Kunwar, M. Amrita, S. Sarita, Water quality assessment and apportionment of pollution sources of Gomti River (India) using multivariate statistical techniques – A case study, Anal. Chim. Acta 538 (2005) 355–374.
G. Burke, B. Singh, L. Theodore, Handbook of Environmental Management and Technology. John Wiley&Sons, Inc., Hoboken, New Jersey. Published simultaneously in Canada, 2005.
E. Malaj, P.C. Von der Ohe, M. Grote, R. Kühne, C.P. Mondy, P. Usseglio-Polatera, W. Brack, R.B. Schäfer, Organic chemicals jeopardize the health of freshwater ecosystems on the continental scale, Proc. Natl. Sci. 111 (2014) 9549–9554.
Guidance document on Analysis of Pressures and Impacts (CIS Working Group 2.1 – IMPRESS) Final version, European Communities, 2002.
Environmental Indicators: Typology and Overview, Тechnical рeport no. 25, European Environment Agency, Copenhagen, 1999.
P. Kristensen, The DPSIR Framework, European Topic Centre on Water, European Environment Agency. National Environmental Research Institute, Department of Policy Analysis, Denmark, 2004, pp. 1–10.
G. Tsakiris, D. Alexaksis, Water quality models: An overview, European Water 37 (2012) 33-46.
C. Lundberg, Conceptualizing the Baltic Sea ecosystem: an interdisciplinary tool for environmental decision making, Ambio 34 (2005) 433–439.
H. Svarstad, L.K. Petersen, D. Rothman, H. Sieple, F. Wätzold, Discursive biases of the environmental research framework DPSIR, Land Use Policy 25 (2008) 116–125.
S. Rekolainen, J. Kamari, M. Hiltunen, T.M. Saloranta, A conceptual framework for identifying the need and role of models in the implementation of the Water Frame-work Directive, Intl. J. River Basin Manag. 4 (2003) 347–352.
B. Stojanović, M. Milovanović, D. Vulić, Primena "DPCER" koncepta za analizu pritisaka i uticaja na vodna tela, Zbornik radova Konferencije "VODA 2008", Srpsko društvo za zaštitu voda, Mataruška banja, 2008, str. 1–4.
L.W. Canter, G.A. Canty, Impact significance determination basic considerations and a sequenced approach, Environ. Impact. Asses. Rev. 13 (1993) 275–297.
D.M. Dzidzornu, Environmental Impact Assessment procedure through the conventions. Eur. Environ. Law. Rev. 10 (2001) 15–27.
United Nations Environment Program - Environmental impact assessment training resource manual, 2nd ed., Australian EIA Network; 2002 (http://www.unep.ch/etu/publications/EIAMan_2edition_toc.htm).
Guideline for environmental management – Risk-based assessment of ecosystem protection in ambient waters. EPA publication 961, Australia, 2004.
Guidelines for risk assessment of wastewater discharges to waterways. EPA publication 1287, Australia, 2009.
B. Stojanović, M. Milovanović, D. Vulić, Opšti koncept analize pritisaka i procene uticaja, U.B. Stojanović (Ur.) Analiza antropogenih pritisaka i procena uticaja na vodne resurse, Institut za vodoprivredu "Jaroslav Černi", Beograd, 2010, str. 6–25.
B.K. Park, J.H. Park, S.Y. Oh, D.S. Kong, D.H. Rhew, D.I. Jung, Y.S. Kim, S.I. Choi, Z.W. Yun, K.S. Min, Determination of target quality indicators and values on total maximum daily loads management system in Korea, Desalin. Water Treat. 6 (2009) 12–17.
D. Schneider, R. Anderson, Wenatchee River Watershed Temperature Total Maximum Daily Load Water Quality Improvement Report. Washington State Department of Ecology, 2007.
S. Zhang, Y. Li, T. Zhang, Y. Peng, An integrated environmental decision support system for water pollution control based on TMDL e A case study in the Beiyun River watershed. J. Environ. Manag. 156 (2015) 31–40.
L. Zhao, X. Zhang, Y. Liu, B. He, X. Zhu, R. Zou, Y. Zhu, Three-dimensional hydrodynamic and water quality model for TMDL development of Lake Fuxian, China. J. Environ. Sci. 24 (2012) 1355–1363.
C. Wang, J. Bi, R.B. Ambrose, Development and application of mathematical models to support total maximum daily load for the Taihu Lakes influent rivers, China. Ecol. Eng. 83 (2015) 258–267.
W.T. Stringfellow, Ranking tributaries for setting remediation priorities in a TMDL context, Chemosphere 71 (2008) 1895–1908.
W. Stringfellow, S. Borglin, J. Hanlon, J. Graham, R. Burks, Scientific studies supporting development of a dissolved oxygen TMDL, Water Practice 2 (2008) 1–10.
B. Tiemeyer, P. Kahle, B. Lennartz, Designing monitoring programs for artificially drained catchments, Vadose Zone J. 9 (2010) 14–24.
Pravilnik o utvrđivanju vodnih tela površinskih i podzemnih voda, Službeni glasnik RS, br. 96/2010.
Uredba o izmenama i dopunama uredbe o graničnim vrednostima emisije zagađujućih materija u vode i rokovima za njihovo dostizanje, Sl.glasnik RS, br. 67/2011, 48/2012, 1/2016.
Uredba o graničnim vrednostima zagađujućih materija u površinskim i podzemnim vodama i sedimentu i rokovima za njihovo dostizanje, Sl.glasnik RS, br. 50/2012.
Uredba o graničnim vrednostima prioritetnih i prioritetnih hazardnih supstanci koje zagađuju površinske vode i rokovima za njihovo dostizanje, Službeni glasnik RS, br. 24/2014.
Pravilnik o parametrima ekološkog i hemijskog statusa površinskih voda i parametrima hemijskog i kvantitativnog statusa podzemnih voda, Službeni glasnik RS, br. 74/2011.
Risk-based approach to assessment of water pollution sources. Institute for Ecology of Industrial Areas, Katowice, Central Europe and European Union, FOKS Report 2011, pp. 12–27.
V. Pešić, M. Bečelić-Tomin, B. Dalmacija, D. Krčmar, Procena uticaja ispuštanja otpadnih voda na kvalitet vode kanala DTD Bečej–Bogojevo, Hem. Ind. 69 (2015) 219–229.